CBD, czyli kannabidiol, to naturalny związek chemiczny, jeden z wielu odkrytych w konopiach kannabinoidów, aktualnie najszerzej badany i najpopularniejszy wśród ludzi. Bezsprzecznie przywodząc na myśl siedmiolistną, wysoką nawet na 4 metry, intensywnie zieloną roślinę o charakterystycznym, mocnym, ziemisto-cytrusowo-gorzkim zapachu i smaku, kojarzy się ze zdrowiem i dobrostanem oraz powrotem do korzeni człowieka i jego niegdyś nierozerwalnej więzi z Naturą. Dawno temu konopie oferowały schronienie, ubiór, pożywienie, udogodnienia tj. liny czy worki, a dziś znane są przede wszystkim z tego, co niewidoczne gołym okiem, ukryte w cennych kwiatostanach, z których dodatkiem robi się wszelkiej maści produkty, od słynnych olejków CBD po kremy, suplementy, leki, napoje, produkty do vaporyzacji, pasty i karmy dla zwierząt. Jednak wokół jakich właściwości wszystko to się kręci, dlaczego CBD (a szczególnie w synergicznym połączeniu z grzybami adaptogennymi, o czym przeczytać możesz na naszym blog, link tutaj LINK DO ARTYKUŁU O SYNERGII) jest tak wartościowe i co oferuje człowiekowi? Skąd ta sława? Rozsiądź się wygodnie… zaczynamy!
Tytułem krótkiego wstępu
Co ciekawe, wg niektórych źródeł, pierwsze użycie ekstraktu z rośliny Cannabis sativa jako leku ziołowego można datować na 500 r. p.n.e. w Azji. Na Polskich ziemiach konopia znana była prawdopodobnie krócej, jednak przez wieki ceniona było ona za swe szczególne właściwości i wszechstronność wykorzystania. Nikt nie kojarzył jej wtedy z narkomanią ani złem, i nie spodziewał się, że nastaną czasy, kiedy zostanie zbojkotowana i odesłana do lamusa za sprawą genetycznego powinowactwa ze swoją kuzynką, konopią indyjską. Takie czasy nastały i trwały dość długo. Chwila twardego upadku konopi siewnej na szczęście jednak już przemija, a my teraz możemy cieszyć się potencjałem, który skrywa w sobie, coraz częściej.
Potencjał, o którym mowa akurat w tym artykule, to odkryte stosunkowo niedawno związki chemiczne naturalnie występujące w samych kwiatostanach Cannabis sativa L. Wielką sławą i rozpoznawalnością cieszy się oczywiście samo CBD i to na nim skupimy uwagę, jednak warto wiedzieć, że to nie tylko za jego sprawą konopie siewne i produkty sporządzone z udziałem jej kwiatostanów są tak skuteczne i pomocne. Do tej licznej grupy wliczają się również inne kannabinoidy, takie jak chociażby CBG, CBC czy CBN oraz flawonoidy, fenole czy terpeny, których popularność ostatnimi czasy mocno rośnie za sprawą coraz większej ilości badań nieśmiało sugerujących korzystne działanie dla organizmu i wzmacnianie działania samych kannabinoidów grających, bądź co bądź, pierwsze skrzypce. Każdy kannabinoid z osobna wykazuje trochę lub znacząco inne działanie, jednak zestawione ze sobą w pełnym spektrum dają najlepsze efekty, które poprawiają zdrowie i komfort życia wielu milionów ludzi na całym świecie.
Przechodząc jednak do meritum.
A więc, CBD!
CBD – najlepiej rozpoznawane i najszerzej znane, szczególnie ze swoich właściwości uspokajających, poprawiających jakość snu czy zdolność radzenia sobie ze stresem, ale to jedynie wierzchołek góry lodowej możliwości tej substancji. Uznawany jest za najważniejszy ze wszystkich niepsychoaktywnych kannabinoidów i dlatego na jego temat znaleźć można najwięcej badań i publikacji. Nie jest psychoaktywne, co oznacza, że nie powoduje uzależnienia ani efektu odurzenia narkotycznego. Co więcej, pojawiają się badania i doniesienia, że CBD może być użyte w terapii uzależnień i przyśpieszać wyjście z nałogów, w tym z uzależnień od marihuany. Jaka jeszcze siła drzemie w CBD? O tym niebawem, najpierw jednak słów kilka o układzie endokannabinoidowym, za sprawą którego to wszystko w ogóle staje się możliwe.
Działanie kannabinoidów, więc i CBD, w ludzkim ciele możliwe jest dzięki układowi endokannabinoidowemu, w który wyposażyła nas natura, niejako potwierdzając nasz ścisły i nierozdzielny z nią związek oraz symbiotyczną relację, która łączyła niegdyś ludzi i przyrodę. Odkrycie receptorów kannabinoidowych, a w konsekwencji także układu endokannabinoidowego miało miejsce pod koniec lat 80-tych. Badania na szczurach umożliwiły scharakteryzowanie specyficznych receptorów kannabinoidowych, nazwanych potem CB1 i CB2. Receptor CB1 znajduje się w ośrodkowym układzie nerwowym (OUN), a CB2 w większości znajduje się w układzie odpornościowym i w komórkach hematopoetycznych. CB1 i CB2 należą do dużej rodziny białek transbłonowych, zwanych receptorami sprzężonymi z białkami G (GPCR), i obecnie uważa się, że są odpowiedzialne za większość fizjologicznych efektów endokannabinoidów. Na układ endokannabinoidowy składają się również agonisty egzogenne i endogenne: kannabinoidy i endokannabinoidy oraz enzymy regulujące syntezę i degradację endogennych ligandów tego układu.
Prościej mówiąc, układ kannabinoidowy to swego rodzaju system zlokalizowany w ludzkim (ale nie tylko) organizmie, który bierze udział i jest odpowiedzialny za bardzo dużą ilość procesów fizjologicznych, np.: aktywność motoryczną, nastrój, uczucie głodu i sytości, pożytkowanie energii oraz kontrola metabolizmu lipidów i węglowodanów, regulacja powiązań neuroimmunologicznych i neurohormonalnych.
Nowotwory i stany zapalne
Wiele obszernych badań cytowanych poniżej wskazuje na działanie antyproliferacyjne (uniemożliwiające lub zmniejszające potencjał rozrostowy) oraz proapoptotyczne (przyśpieszające śmierć komórki) na nowotwory. W zależności od rodzaju nowotworu, mechanizm działania różni się od siebie lub jest kombinacją tych mechanizmów, np. autofagii, czyli samozjadania się komórki, zatrzymania cyklu komórkowego, co prowadzi do zahamowania jej rozwoju i obumarcia czy wstrzymania migracji i inwazji zmutowanych komórek na inne narządy. Ponadto, działanie CBD w tym zakresie wykazuje również korzystny wpływ na tzw. mikrośrodowisko nowotworowe, wzmacniając odpowiedź immunologiczną, co prowadzić może do mobilizacji komórek NK (Natural Killer), monocytów, makrofagów, komórek T i B, które łączą siły w procesie pozbywania się zmienionych komórek rakowych, ale nie tylko. Obecność CBD zdaje się je pobudzać do działania i wzmagać ich efektywność, ponieważ są one zaopatrzone w receptory endokannabinoidowe CB1 i CB2.Można zatem powiedzieć, że CBD swym działaniem zakłóca pewnego rodzaju homeostazę (najprawdopodobniej wapniową i działanie mitochondrium) i cykl komórki nowotworowej, nie dopuszczając do jej pełnego rozwoju i eliminując ją na kilka możliwych sposobów, wspierając tym samym powrót do zdrowia. Co ważne, stwierdzono również, że jedynymi zgłaszanymi działaniami niepożądanymi (przy czym pamiętać trzeba, że dawki podawane pacjentom były dużo wyższe niż te, z których korzysta na co dzień przeciętny człowiek suplementujący CBD) były okazjonalne zawroty głowy i nudności. Nie dochodziło nawet do negatywnych zmian w tętnie, ciśnieniu krwi ani w testach neurologicznych czy badaniach krwi, co jest praktycznie nieuniknione w przypadku stosowania leków farmaceutycznych.
Wraz ze wszelkim terapeutycznym potencjałem w kwestii nowotworów, idzie oczywiście również potencjał dotyczący wygaszania stanów zapalnych i usuwania wolnych rodników z organizmu, które to są powodem stresu oksydacyjnego, dodatkowo obciążającego organizm. Stan zapalny sam w sobie jest czynnikiem mającym przyspieszyć powrót do homeostazy i równowagi w trakcie walki z chorobą, jednak trwający zbyt długo, staje się przewlekły, co prowadzi do pogorszenia stanu zdrowia na skutek kumulowania się m.in. cytokin, chemokin i enzymów stwarzających środowisko sprzyjające rozwojowi nowotworu, czyli niekorzystną mutację własnej komórki danego narządu, układu czy organu.
Układ nerwowy
Zaburzenia neurorozwojowe, neurologiczne i neurodegeneracyjne to zaburzenia dotyczące bezpośrednio układu nerwowego. Na przestrzeni ostatnich lat notuje się wzrost liczby zachorowań na tę grupę schorzeń oraz wzrost liczby wystawianych diagnoz, szczególnie u dzieci, nastolatków i młodych dorosłych, głównie dotyczących zaburzeń ze spektrum autyzmu, ADHD czy padaczki. Jest wiele czynników mogących predysponować wystąpienie danych zaburzeń czy chorób, jednak na pewno nerwowy tryb życia, nieodpowiednia dieta, brak dobrego snu, odpoczynku, toksyny obecne w środowisku nie sprzyjają zdrowiu ani dobremu samopoczuciu. Co może w tej kwestii CBD? Cóż, dobra wiadomość jest taka, że wygląda na to, że bardzo dużo!
Przyjrzyjmy się autyzmowi, o którym dużo mówi się teraz w mediach, a któremu często towarzyszy również ADHD. Niestety, zaburzenia ze spektrum to bardzo duże wyzwanie zarówno dla dzieci, jak i ich rodziców, a nawet dorosłych zmagających się z tym problemem. Osoby z autyzmem bardzo często doświadczają skrajnych emocji i stanów, lęku i strachu, sztywnego myślenia i kurczowego trzymania się schematów, nadpobudliwości, wybiórczości pokarmowej, agresji i/lub autoagresji oraz wycofania. Bardzo często nie mówią dużo dłużej niż ich prawidłowo rozwijający się rówieśnicy i mogą mieć większe trudności z opanowaniem chodzenia, biegania, sprawnej motoryki mówiąc najogólniej. Najczęściej mają również widoczny problem z regulowaniem emocji w każdym wieku, co prowadzi do trudnych sytuacji i braku zrozumienia oraz wykluczenia społecznego lub do popadania w różnego rodzaju uzależnienia, mające pomóc w samoregulacji, która bez wsparcia np. używek nie przebiega prawidłowo. Kombinacja objawów może być przeróżna, często niejednoznaczna, co utrudnia sprawną diagnozę i wdrożenie terapii mających na celu podnoszenie komfortu psycho-fizycznego i wsparcie prawidłowego rozwoju. Jednak okazuje się, że i na to Natura ma coś w zanadrzu.
Badanie opublikowane na portalu PubMed Central, pochodzące z dziennika Frontiers of Pharmacology skupiło swoją uwagę na przebadaniu i przedstawieniu doświadczeń rodziców dzieci autystycznych, którzy podawali im doustnie CBD. Były to dzieci i młodzi dorośli w wieku między 3 a 23 lata, a medianą czasu podawania olejku CBD było 66 dni. Pełne badanie można znaleźć i przeczytać tutaj https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6333745/. Ja zajmę się podsumowaniem.
Badano 4 typowe objawy: nadpobudliwość, problemy ze snem, autoagresja oraz stany niepokoju. Żaden z badanych nie spożywał wcześniej olejku CBD, jednak ich rodzicie zostali poinstruowani przez wyspecjalizowany personel nt. wszystkich ważnych kwestii. Minimalny czas przyjmowania przez badanego CBD wynosił 30 dni, a efekty, jakie uzyskali, są niesamowite! Otóż, ostatecznie aż 80% odczuło poprawę problemu nadpobudliwości, aż 82% badanych odczuło poprawę problemu autoagresji, u 60% odnotowano znaczącą poprawę problemu ze snem i 64% z nich doświadczyło polepszenia problemu niepokoju. Całościowy procent poprawy wszystkich badanych objawów wyniósł aż 74,5%! Z efektów niepożądanych najczęściej zgłaszana była większa senność i spadek apetytu.
Choć są to badania dość stare, opublikowane bowiem w 2019 roku, nie są jedyne i wciąż dają świetny ogląd na to, jak potężnym i wszechstronnym wsparciem całego ukłądu nerwowego są kannabinoidy (w omawianym badaniu stosowano również doustne dawki THC, co w Polsce oraz wielu innych krajach jest surowo zabronione i nikomu tego nie polecamy!). Ponadto, zdrowi ludzie przyjmujący regularnie suplementy z CBD również donoszą o podobnych odczuciach i efektach, tj. lepszy sen, mniejszy niepokój, lepsze radzenie sobie ze stresem, mniejsza nerwowość. Jest to szczególnie ważne również w kwestii depresji, ADHD, padaczki, Zespołu Stresu Pourazowego, zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych, bezsenności czy zespołu Tourette’a. Wszystko to ma bowiem rdzeń problemu w układzie nerwowym i jego nieprawidłowym działaniu, który możemy skutecznie modulować właśnie za pomocą CBD oraz innych naturalnych substancji, np. grzybów adaptogennych. A niektóre z nich są w tym wspaniałymi mistrzami (sprawdź nasz artykuł o soplówce jeżowatej! LINK)!
Bóle różnego pochodzenia i te trudne do leczenia
Kto zna osobę stosującą suplementy diety z CBD, to zna też na pewno osobę, która dostarczając kannabinoidy do swojego organizmu doświadcza zmniejszenia odczuć bólowych w ciele, od dość prozaicznych jak spięte mięśnie, po różnego rodzaju bóle urazowe, bardzo poważne migreny czy bóle o wysokim nasileniu, które mogą zostać spowodowane przez wiele różnych czynników. Bardzo często ból jest już tak silny i tak przewlekły, że nawet konwencjonalne leki sobie z nim nie radzą, a ludzie zmagający się z tego typu problemem wtórnie zaczynają cierpieć na inne schorzenia, wycofywać się z życia, mieć myśli samobójcze czy nawet targać się na swoje życie. Jest to bardzo duży problem, który może dotyczyć nawet 30% Polaków, najczęściej w starszym wieku, jednak nie jest to reguła. A gdzie reszta świata? Statystyki nie są różowe, jednak jest nadzieja.
Najtrudniejsze z całej grupy objawów bólowych są te, które wywołują nowotwory, bóle neuropatyczne czy np. stwardnienie rozsiane i reumatoidalne zapalenie stawów. Jak na razie blokowanie i łagodzenie tych objawów odbywa się najczęściej za pomocą morfiny lub innych substancji opioidowych i antydepresyjnych, co długofalowo może nieść bardzo poważne konsekwencje dla zdrowia, nie mówiąc o dużym ryzyku zapadnięcia na poważne uzależnienie, które również może wtórnie prowadzić do poważnego obniżenia komfortu życia. Pewne ważne spostrzeżenia i wnioski zostają jednak coraz częściej publikowane i nagłaśniane, co jest dobrym znakiem na przyszłość dla innych leków na bazie CBD (jak do tej pory istnieją dwa – Epidiolex, na padaczkę i Sativex, właśnie na bóle neuropatyczne, nowotworowe itp., których profil działań niepożądanych jest bardzo optymistyczny w porównaniu ze standardowymi konwencjonalnymi lekami).
Okazuje się bowiem, że ,,układ endokannabinoidowy jest bardzo aktywny, jeśli chodzi o kontrolowanie bólu, co wykazało działanie antagonisty receptorów CB1, który prowadził do nadwrażliwości bólowej po podaniu myszom. Układ endokannabinoidowy aktywny jest również w całym układzie nerwowym, w tym w funkcjach integracyjnych w istocie szarej okołowodociągowej oraz w jądrze brzuszno-tylnym bocznym wzgórza, gdzie kannabinoidy okazały się być dziesięciokrotnie bardziej skuteczne niż morfina w neuronach o szerokim zakresie dynamiki, pośredniczących w bólu. Układ ten jest również aktywny obwodowo, gdzie stymulacja CB1 redukuje ból, stan zapalny i nadwrażliwość na ból’’ (przetłumaczone i zaczerpnięte z: Russo EB. Cannabinoids in the management of difficult to treat pain. Ther Clin Risk Manag. 2008 Feb;4(1):245-59. doi: 10.2147/tcrm.s1928. PMID: 18728714; PMCID: PMC2503660.) Jego aktywność jest też bardzo widoczna w przypadku mechanizmów zapalenia i świądu skóry. Wygląda więc na to, że CBD wraz z innymi kannabinoidami działają ogólnoustrojowo, pracując dla przywrócenia homeostazy i usuwania czynników prowadzących do bólu, który jest jedynie objawem braku homeostazy w organizmie.
Na zakończenie
To tylko kilka głównych zastosowań CBD, oczywiście jest ich wiele więcej, i obejmują m.in.: działanie przeciwgrzybiczne np. w przypadku przerostu Candida Albicans, przeciwbakteryjne, poprawiające libido, wspierające kobiece zdrowie i układ pokarmowy, a nawet w trakcie leczenia chorób autoimmunologicznych, bowiem dużo z nich pochodzi z niewłaściwej diety i jelit.
Zachęcam gorąco do poszukiwania wiedzy i wyciągania własnych wniosków na każdy temat. Mam nadzieję, że nasz blog będzie źródłem wspaniałych inspiracji, które rozpalą w każdym Czytelniku iskrę poszukiwacza i odkrywcy, otwierając drzwi do niesamowitego świata mistycznej Natury.
Z pozdrowieniami
Zespół Mystic Green
Wciąż głodny wiedzy? Świetnie się składa! Koniecznie zapoznaj się z innymi artykułami na naszym blogu oraz z literaturą specjalistyczną poniżej
Uwaga! Informacje zawarte w tym artykule oraz publikowane na stronie mysticgreen.pl i w mediach społecznościowych mają charakter edukacyjno-rozrywkowy i nie stanowią porady medycznej oraz nie zastępują konsultacji z lekarzem. Mystic Green Sp. z o.o. nie ponosi odpowiedzialności za niewłaściwe wykorzystanie wiedzy zawartej w publikowanych artykułach i postach. Ponadto, produkty sprzedawane przez Mystic Green Sp. z o.o. nie są lekami i nie zastępują konwencjonalnych terapii.
BIBLIOGRAFIA:
- Even High Doses of Oral Cannabidiol Do Not Cause THC-Like Effects in Humans: Comment on Merrick et al. Cannabis and Cannabinoid Research 2016;1(1):102–112; DOI: 10.1089/can.2015.0004
- Franjo Grotenhermen, Ethan Russo, and Antonio Waldo Zuardi Cannabis and Cannabinoid Research 2017 2:1, 1-4 `
- Prud’homme M, Cata R, Jutras-Aswad D. Cannabidiol as an Intervention for Addictive Behaviors: A Systematic Review of the Evidence. Subst Abuse. 2015 May 21;9:33-8. doi: 10.4137/SART.S25081. PMID: 26056464; PMCID: PMC4444130.
- Seltzer ES, Watters AK, MacKenzie D Jr, Granat LM, Zhang D. Cannabidiol (CBD) as a Promising Anti-Cancer Drug. Cancers (Basel). 2020 Oct 30;12(11):3203. doi: 10.3390/cancers12113203. PMID: 33143283; PMCID: PMC7693730.
- Barchel D, Stolar O, De-Haan T, Ziv-Baran T, Saban N, Fuchs DO, Koren G, Berkovitch M. Oral Cannabidiol Use in Children With Autism Spectrum Disorder to Treat Related Symptoms and Co-morbidities. Front Pharmacol. 2019 Jan 9;9:1521. doi: 10.3389/fphar.2018.01521. PMID: 30687090; PMCID: PMC6333745.
- McGuire P, Robson P, Cubala WJ, Vasile D, Morrison PD, Barron R, Taylor A, Wright S. Cannabidiol (CBD) as an Adjunctive Therapy in Schizophrenia: A Multicenter Randomized Controlled Trial. Am J Psychiatry. 2018 Mar 1;175(3):225-231. doi: 10.1176/appi.ajp.2017.17030325. Epub 2017 Dec 15. PMID: 29241357.
- Müller-Vahl KR. Cannabinoids in the Treatment of Selected Mental Illnesses: Practical Approach and Overview of the Literature. Pharmacopsychiatry. 2024 May;57(3):104-114. doi: 10.1055/a-2256-0098. Epub 2024 Mar 1. PMID: 38428836; PMCID: PMC11076106.
- Franco V, Bialer M, Perucca E. Cannabidiol in the treatment of epilepsy: Current evidence and perspectives for further research. Neuropharmacology. 2021 Mar 1;185:108442. doi: 10.1016/j.neuropharm.2020.108442. Epub 2021 Jan 12. PMID: 33347884.
- Russo EB. Cannabinoids in the management of difficult to treat pain. Ther Clin Risk Manag. 2008 Feb;4(1):245-59. doi: 10.2147/tcrm.s1928. PMID: 18728714; PMCID: PMC2503660.