Co połączenie grzybów adaptogennych i CBD może zrobić dla zdrowia i mitochondriów?

Związki zawarte w grzybach leczniczych i konopi siewnej są naturalnymi substancjami, które zdobywają coraz większą popularność w medycynie konwencjonalnej i komplementarnej, głównie dzięki coraz większemu zainteresowaniu badaczy oraz konsumentów. Szczególnym zainteresowaniem cieszy się potencjał przeciwnowotworowy, jednak to nie wszystko.  Medycyna naturalna, a w szczególności medycyna Dalekiego Wschodu, potęgę grzybów leczniczych zna już od wieków i z powodzeniem korzysta z niej przy leczeniu wszelkich chorób, w tym cywilizacyjnych czy autoimmunologicznych. Ponadto, od kilku lat prężnie rozwija się gałąź tzw. terapii konopnych, związanych z leczeniem i wspieraniem zdrowia z pomocą konopi siewnej. Połączenie grzybów adaptogennych z olejkami konopnymi jest szczególnie korzystne. Co ciekawe, o potencjale grzybów leczniczych i konopi siewnej można wiele powiedzieć również w kontekście medycyny mitochondrialnej, która to koncentruje się na wspieraniu funkcji kluczowych organelli komórkowych produkujących energię.

W tym artykule przyjrzymy się jak CBD, soplówka jeżowata (Hericium erinaceus) i wrośniak różnobarwny (Trametes versicolor) współdziałają ze sobą, jakie korzyści zdrowotne oferują i jakie są możliwe zastosowania ich synergii dla zdrowia i dobrostanu człowieka oraz wsparcia działania mitochondriów.

Po pierwsze kannabidiol

CBD to jeden z głównych, najczęściej występujących w konopi siewnej kannabinoidów. Ma działanie przeciwbólowe, pomaga radzić sobie ze stresem, lękiem i wspomaga leczenie depresji. CBD jest często stosowane w leczeniu stanów zapalnych i chorób autoimmunologicznych. Kannabidiol znajduje zastosowanie w leczeniu wielu schorzeń dzięki swoim właściwościom przeciwzapalnym, przeciwbólowym, neuroprotekcyjnym i uspokajającym. Jest skuteczny w terapii padaczki lekoopornej, stanów lękowych, przewlekłego bólu oraz chorób zapalnych, takich jak reumatoidalne zapalenie stawów czy choroba Crohna. Znajduje zastosowanie w wielu schorzeniach neurologicznych, neurorozwojowych i neurodegeneracyjnych oraz łagodzi skutki terapii onkologicznej.

Soplówka jeżowata: ekspert ds. neuroprotekcji i regeneracji nerwów

Soplówka jeżowata (Hericium erinaceus), znana również jako lion’s mane, od wieków była stosowana w tradycyjnej medycynie wschodnioazjatyckiej, zwłaszcza w Chinach, Japonii i Korei, jako środek wspomagający zdrowie układu nerwowego, trawiennego i odpornościowego. Badania naukowe nad soplówką jeżowatą zyskały na znaczeniu w drugiej połowie XX wieku, gdy zaobserwowano jej potencjał w neuroprotekcji. Eksperymenty in vitro oraz na modelach zwierzęcych wykazały, że ekstrakty z soplówki mogą wspierać regenerację aksonów i dendrytów w uszkodzonych komórkach nerwowych, co wskazuje na wysoki potencjał i możliwość wykorzystania w leczeniu chorób neurodegeneracyjnych.

Badania kliniczne sugerują, że regularne stosowanie soplówki może poprawiać funkcje poznawcze u osób z zaburzeniami poznawczymi oraz działać korzystnie na redukcję objawów depresji i lęku.

Soplówka jest także badana pod kątem potencjalnego działania przeciwnowotworowego, dzięki zawartości polisacharydów i innych związków o właściwościach immunomodulacyjnych i przeciwzapalnych. Ponadto, rośnie zainteresowanie jej wpływem na mikrobiotę jelitową, co zostało opisane w dalszej części artykułu.

Soplówka zawiera bioaktywne związki, takie jak hericenony i erinacyny, które stymulują syntezę czynnika wzrostu nerwów (NGF- nerve growth factor). Czynnik wzrostu nerwów odgrywa kluczową rolę w regeneracji neuronów oraz ich mitochondriów. Zwiększa efektywność mitochondrialnej produkcji ATP w komórkach nerwowych, poprawiając ich zdolność do przetwarzania energii i odporność na uszkodzenia.

Soplówka jeżowata wykazuje silne właściwości antyoksydacyjne, redukując poziom ROS (reaktywnych form tlenu) i chroniąc mitochondrialne DNA.

Wrośniak różnobarwny: wsparcie odporności i detoksykacja

Wrośniak różnobarwny (Trametes versicolor) podobnie jak inne grzyby lecznicze, ma długą historię stosowania. W Tradycyjnej Medycynie Chińskiej był używany do wspomagania odporności organizmu, podnoszenia poziomu tzw. energii życiowej, w leczeniu chorób układu trawiennego, przewlekłych i nowotworowych. W medycynie ludowej grzyb ten był uważany za środek wzmacniający organizm i wspomagający ogólną witalność.

W XX wieku, kiedy naukowcy zaczęli badać właściwości wrośniaka, grzyb ten zyskał zainteresowanie zwłaszcza w kontekście terapii nowotworowych i immunomodulacyjnych, gdyż wykazuje szereg właściwości prozdrowotnych, wspiera leczenie chorób układu pokarmowego, harmonizuje mikrobiotę jelit i wszelkie zaburzenia w jej obrębie. Jego właściwości antyoksydacyjne chronią mitochondria przed stresem oksydacyjnym, co jest kluczowe dla zdrowia komórkowego. Wrośniak wspiera także procesy detoksykacji, które pośrednio wpływają na efektywność mitochondriów, eliminując toksyny hamujące ich działanie. Ponadto, wrośniak może hamować produkcję prozapalnych cytokin, takich jak TNF-α i IL-6, co czyni go pomocnym w leczeniu wielu chorób zapalnych.

Jednym z najbardziej poznanych aspektów wrośniaka jest jego zdolność do stymulowania układu odpornościowego. Badania wykazały, że polisacharydy w nim zawarte, mogą aktywować makrofagi, limfocyty T i B, a także stymulować produkcję cytokin, co usprawnia odpowiedź immunologiczną. Z tego powodu grzyb ten stał się popularnym składnikiem suplementów diety wspomagających zdrowie układu odpornościowego oraz pokarmowego.

Liczne badania wykazały, iż wrośniak różnobarwny wykazuje także działanie przeciwnowotworowe. Polisacharyd PSK, który jest standaryzowanym ekstraktem z Trametes versicolor, jest stosowany w Japonii jako adjuwant w leczeniu nowotworów, szczególnie raka żołądka, płuc i piersi. Ponadto PSK wspomaga chemioterapię, zmniejszając skutki uboczne, takie jak osłabienie odporności organizmu, a także poprawia efektywność leczenia przeciw nowotworowego.

Synergia działania i korzyści dla mitochondriów

Połączenie CBD z soplówką jeżowatą i wrośniakiem różnobarwnym działa w synergii, co oznacza, że działanie jednego składnika wzmacnia działanie drugiego. Wszystkie te składniki działają komplementarnie, chroniąc mitochondria przed uszkodzeniami, wspierając ich regenerację oraz poprawiając metabolizm komórkowy.

• Wzmacnianie układu nerwowego:

Soplówka jeżowata stymuluje regenerację komórek nerwowych oraz działa neuroprotekcyjnie. Połączenie jej z CBD wspiera zdrowie mózgu i układu nerwowego, co jest szczególnie korzystne w leczeniu chorób neurodegeneracyjnych. Dodatek wrośniaka różnobarwnego dba o zdrowie osi jelito-mózg, której poprawne funkcjonowanie ma pozytywny wpływ na cały układ nerwowy.

• Redukcja stanów zapalnych i ochrona przed stresem oksydacyjnym

Połączenie przeciwzapalnych właściwości grzybów leczniczych i CBD jest bardziej skuteczne w redukcji stanów zapalnych, wolnych rodników i stresu oksydacyjnego, co jest korzystne m.in. dla osób z chorobami autoimmunologicznymi, przewlekłymi stanami zapalnymi oraz cierpiących na wszelkie tzw. choroby cywilizacyjne czy metaboliczne. CBD neutralizuje reaktywne formy tlenu oraz hamuje cytokiny prozapalne, a soplówka zwiększa aktywność enzymów antyoksydacyjnych, co dodatkowo redukuje ROS. Wrośniak różnobarwny działa immunomodulacyjnie ograniczając odpowiedź zapalną.

Badania wskazują, że CBD może chronić mitochondria przed uszkodzeniami wywołanymi przez wolne rodniki, co jest kluczowe w zachowaniu ich wydajności. CBD działa poprzez receptory kannabinoidowe CB1 i CB2, wpływając na szlaki związane z produkcją energii oraz redukcją stanów zapalnych na poziomie komórkowym.

Korzystny wpływ CBD na mitochondria może się opierać o następujące mechanizmy:

• Redukcja stresu oksydacyjnego
• Poprawa potencjału błony mitochondrialnej
• Ochrona przed apoptozą
• Regulacja metabolizmu energetycznego
• Wspieranie mitochondrialnej biogenezy
• Działanie przeciwzapalne
• Ograniczanie toksycznego przeciążenia wapniem

Mikrobiota jelitowa na straży dobrego samopoczucia

Mikrobiota jelitowa odgrywa kluczową rolę w regulacji nastroju i funkcjonowaniu układu nerwowego poprzez tzw. oś jelitowo-mózgową. Oś jelito-mózg obejmuje wzajemne dwustronne oddziaływanie układu nerwowego, hormonalnego i odpornościowego. Bakterie jelitowe produkują metabolity, takie jak krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe (SCFA) i neuroprzekaźniki (np. serotonina, dopamina), które wpływają na funkcje mózgu i modulują stan emocjonalny człowieka. Zaburzenia mikrobioty są wiązane z większym ryzykiem wystąpienia depresji, autyzmu, schizofrenii, choroby Parkinsona czy Alzheimera. Dzieje się to poprzez mechanizmy zapalne i zmniejszoną integralność bariery jelitowej (zespół nieszczelnego jelita), co w efekcie prowadzi do neurozapalnych procesów w mózgu. Badania nad soplówką jeżowatą wskazują, że jej składniki aktywne mogą modulować skład mikrobioty poprzez promowanie bakterii produkujących krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe (SCFA), które działają przeciwzapalnie i odżywiają komórki nabłonka jelitowego. Poprawa szczelności bariery jelitowej może z kolei redukować stany zapalne i powiązane z nim ryzyko zespołu nieszczelnego jelita.

Wrośniak różnobarwny wykazuje działanie wspierające mikrobiotę poprzez polisacharyd-K (PSK) i polisacharyd-peptyd (PSP). Te związki promują różnorodność mikrobioty jelitowej i hamują wzrost patogenów, takich jak np. Clostridium difficile. Dodatkowo, PSK i PSP wykazują działanie immunostymulujące, co w połączeniu z wpływem na mikrobiotę przyczynia się do redukcji stanów zapalnych w jelitach oraz poprawy funkcji odpornościowych organizmu.

CBD z kolei działa przeciwzapalnie poprzez modulację układu endokannabinoidowego, co pośrednio wpływa na mikrobiotę, zmniejszając przewlekłe zapalenie, które prowadzi do dysbiozy. Istnieją także dowody, że CBD pomaga w łagodzeniu objawów zespołu jelita drażliwego (IBS) i chorób zapalnych jelit (IBD), co jest związane z poprawą równowagi mikrobioty i zmniejszeniem przepuszczalności jelit.

Synergia działania CBD, soplówki jeżowatej, wrośniaka różnobarwnego otwiera nowe możliwości dla każdej gałęzi medycyny. Połączenie tych substancji wspiera zdrowie komórkowe dzięki działaniu przeciwzapalnemu, antyoksydacyjnemu i neuroprotekcyjnemu. Razem tworzą holistyczne podejście do wspierania zdrowia na poziomie komórkowym, szczególnie w chorobach przewlekłych, neurodegeneracyjnych i autoimmunologicznych.

Ponadto połączenie tych składników może korzystnie wpływać na stan mikrobioty jelitowej, której prawidłowe funkcjonowanie jest ściśle powiązane z dobrostanem emocjonalnym.

BIBLIOGRAFIA:

1. Bisogno, T., et al. Endocannabinoids and mitochondrial function.
2. Brown, G. D., Gordon, S., & Taylor, P. R. (2003). Immunostimulatory effects of polysaccharides from Trametes versicolor.
3. Burstein, S. (2015). „Cannabidiol (CBD) and its analogs: a review of their effects on inflammation.”
4. Campos, A. C., Moreira, F. A., & Guimarães, F. S. (2012). „Multiple mechanisms involved in the large-spectrum therapeutic potential of cannabidiol in psychiatric disorders.”
5. Cluny, N. L., Keenan, C. M., Duncan, M., Foxx-Orenstein, A. E., & Sharkey, K. A. (2018). Cannabinoid signaling regulates the gut microbiota and gut-brain axis.
6. Couch, D. G., Cook, H., Ortori, C., Barrett, D., Lund, J. N., & O’Sullivan, S. E. (2019). Cannabis-derived cannabinoids reduce the inflammation associated with obesity-induced insulin resistance.
7. Cryan, J. F., & Dinan, T. G. (2012). Mind-altering microorganisms: The impact of the gut microbiota on brain and behaviour.
8. Cui, J., & Chisti, Y. (2003). Polysaccharopeptides of Coriolus versicolor: Physiological activity, uses, and production.
9. Dandan Wang, Yanqiu Zhang, Shuang Yang, Daqing Zhao, Mingxing Wang. A polysaccharide from cultured mycelium of Hericium erinaceus relieves ulcerative colitis by counteracting oxidative stress and improving mitochondrial function.
10. Foster, J. A., Rinaman, L., & Cryan, J. F. (2017). Stress & the gut-brain axis: Regulation by the microbiome.
11. Friedman, M. (2015). Chemistry, nutrition, and health-promoting properties of Hericium erinaceus (Lion’s Mane) mushroom fruiting bodies and mycelia and their bioactive compounds.
12. Friedman, M. (2016). Mushroom Polysaccharides as Potential Probiotic Immunomodulators.
13. Hampson, A. J., et al. Cannabidiol as an antioxidant and neuroprotectant.
14. Hind, W. H., et al. (2016). Cannabidiol as a modulator of microbiota-gut-brain axis in chronic gut inflammation. Pharmacology Research & Perspectives, 4(3), e00208. DOI: 10.1002/prp2.208.
15. Iffland, K., & Grotenhermen, F. (2017). „An Update on Safety and Side Effects of Cannabidiol: A Review of Clinical Data and Relevant Animal Studies.”
16. Jiang, T., et al. Hericium erinaceus in chronic fatigue syndrome: A mitochondrial perspective.
17. Kawagishi, H., & Zhuang, C. Compounds from Hericium erinaceus stimulate NGF synthesis.
18. Kawagishi, H., et al. Stimulation of nerve growth factor synthesis by Hericium erinaceus.
19. Kim, S., et al. Hericium erinaceus reduces oxidative stress in neuronal cells.
20. Li, I. C., Chen, W. P., & Tzeng, T. T. (2018). Neurohealth properties of Hericium erinaceus mycelia enriched with erinacines.
21. Li, Q., & Wang, Z. (2019). Effects of Trametes versicolor extract on gut microbiota and its immunomodulatory mechanism in healthy mice
22. Liu, Q., Zhang, J., Wang, Q., & Wang, X. (2018). Prebiotic properties of polysaccharides extracted from Hericium erinaceus and their effects on gut microbiota.
23. Lull, C., Wichers, H. J., & Savelkoul, H. F. (2005). Antiinflammatory and immunomodulating properties of fungal metabolites.
24. Pang, K., Zhang, G., Zhang, N., Wang, F., & Cao, Y. (2018). Neuroprotective effects of Hericium erinaceus in ameliorating the cognitive impairments.
25. Ryu, S., et al. Neuroprotective effects of Hericium erinaceus on hippocampal neurons.
26. Sampson, T. R., & Mazmanian, S. K. (2015). Control of brain development, function, and behavior by the microbiome.
27. Sheng, W., et al. Effects of Hericium erinaceus on glucose metabolism and mitochondrial function.
28. Sherwin, E., Dinan, T. G., & Cryan, J. F. (2018). Recent developments in understanding the role of the gut microbiota in brain health and disease.
29. Sokolov, M., et al. Mitochondrial dynamics and therapeutic potential of Hericium erinaceus.
30. Ticinesi, A., Milani, C., Guerra, A., et al. (2019). Understanding the impact of cannabinoids on gut microbiota–immune axis: The role of inflammation.
31. Valdés, L., Holscher, H. D., Phatak, U. P., & Swanson, K. S. (2017). Mushroom consumption and gut health: A systematic review of clinical trials.
32. Wasser, S. P. (2002). Medicinal mushrooms as a source of antitumor and immunomodulating polysaccharides.
33. Wasser, S. P. Medicinal mushrooms as a source of therapeutic agents.
34. Xu, X., Zhang, L., & Feng, Y. (2013). Hericium erinaceus in promoting nerve regeneration and protection.
35. Zhang, J., et al. Antioxidant properties of Hericium erinaceus in neuronal cell lines.
36. Zhao, C., Zhang, H., Song, C., Zhu, D., Ma, C., Zhang, Y., He, M., & Zhang, C. (2019). Immunomodulatory effects of polysaccharides from medicinal mushrooms: A review.