Historia stosowania grzybów medycznych sięga starożytności. Ich wykorzystanie było szeroko rozpowszechnione w różnych częściach świata, szczególnie w krajach Azji i Europy Wschodniej. Grzyby takie jak chaga (Inonotus obliquus) i shiitake (Lentinula edodes) odwieków odgrywają istotną rolę w medycynie naturalnej, a ich szerokie zastosowanie wynika z zawartości bioaktywnych związków o właściwościach m.in. przeciwutleniających, przeciwnowotworowych, immunomodulujących i przeciwzapalnych.
Obecnie, coraz więcej osób interesuje się grzybami, a więc i mykoterapią. Jak się okazuje, połączenie grzybów adaptogennych z konopią siewną jest bardzo unikatowe i dzięki synergicznemu działaniu, które między nimi zachodzi, maksymalizowane są korzyści dla zdrowia.
W tym artykule omówimy bardzo ciekawe połączenie chagi oraz shiitake z naturalnym związkiem chemicznym pozyskiwanym z konopi siewnej – CBD – oraz ich korzyści dla mitochondriów.
Czarna perła północy
Chaga najlepiej znana była w tradycyjnej medycynie syberyjskiej i rosyjskiej. Tamtejsza ludność ceniła ją jako środek wzmacniający i odżywiający organizm. Chagę gotowano, a wywar wykorzystywano m.in. do leczenia nowotworów, infekcji i zaburzeń żołądkowo-jelitowych.
Grzyb ten zawiera związki aktywne takie jak polisacharydy, które wykazują silne działanie immunomodulujące i antyoksydacyjne. Betulina i kwas betulinowy są związkami o właściwościach przeciwnowotworowych.
Chaga jest przedmiotem systematycznych badań naukowych od połowy XX wieku. Jej naturalne składniki aktywne stanowią obiekt intensywnych badań, szczególnie w kontekście walki z chorobami przewlekłymi, w tym nowotworami i chorobami układu krążenia.
Eliksir młodości Dalekiego Wschodu
Shiitake (Lentinula edodes) pochodzi z Azji Wschodniej i jest jednym z najczęściej uprawianych i najstarszych znanych grzybów jadalnych i leczniczych. W tradycyjnej medycynie chińskiej ten grzyb stosowany był najczęściej jako środek wspierający odporność oraz regulujący poziom cholesterolu.
Jednym z najbardziej cenionych związków aktywnych w shiitake jest lentinan – polisacharyd o udowodnionym działaniu przeciwnowotworowym i immunomodulującym, w Japonii zarejestrowany jako lek. Od czasu odkrycia lentinanu shiitake stało się przedmiotem intensywnych badań, zarówno pod kątem jego właściwości leczniczych, jak i korzystnego wpływu na dobre samopoczucie, młody wygląd i witalność.
Obecnie shiitake jest jednym z najlepiej zbadanych grzybów medycznych, a jego właściwości są przedmiotem licznych badań naukowych publikowanych w prestiżowych czasopismach biomedycznych.
Potencjał mykoterapii i synergii między CDB a grzybami leczniczymi
W ostatnich dekadach zainteresowanie naukowców grzybami medycznymi oraz konopiami sukcesywnie rośnie, co pozwala na izolację wielu bioaktywnych substancji i udokumentowanie ich prozdrowotnych właściwości.
Jakie więc korzyści wynikają z synergicznego połączenia grzybów i konopi siewnej?
Wzmocnione działanie przeciwzapalne
Chaga zawiera polisacharydy, kwas betulinowy, betulinę oraz melaninę, które działają przeciwutleniająco i przeciwzapalnie. Neutralizując wolne rodniki i hamując produkcję prozapalnych cytokin, zmniejsza nasilenie stanów zapalnych i łagodzi objawy chorób przewlekłych. Dodatkowo wspiera aktywność enzymów antyoksydacyjnych, takich jak SOD (dysmutaza ponadtlenkowa), które chronią komórki przed stresem oksydacyjnym.
Z kolei shiitake, dzięki zawartości lentinanu, eritadeniny i związków fenolowych, wpływa na kluczowe szlaki zapalne, zmniejszając wydzielanie mediatorów zapalnych. Bioaktywne składniki tego grzyba wspierają również regenerację komórek, co pomaga w leczeniu przewlekłych stanów zapalnych związanych z miażdżycą, cukrzycą typu 2 czy infekcjami wirusowymi.
Kannabidiol (CBD) wykazuje silne właściwości przeciwzapalne, które wynikają z jego zdolności do modulacji układu immunologicznego oraz wpływu na mechanizmy odpowiedzialne za rozwój stanu zapalnego.
Potencjał antynowotworowy
Grzyby chaga i shiitake posiadają znaczący potencjał przeciwnowotworowy, który wynika z obecności bioaktywnych związków modulujących procesy nowotworzenia i wspierających układ odpornościowy. W przypadku chagi kluczowe znaczenie mają kwas betulinowy i betulina, które wykazują właściwości proapoptotyczne.
Lentinan, zawarty w shiitake, wzmacnia odpowiedź immunologiczną organizmu, aktywując makrofagi i limfocyty T do walki z komórkami nowotworowymi i jest stosowany w terapiach przeciwnowotworowych, szczególnie w raku żołądka, jelita grubego i piersi.
Kannabidiol (CBD) działa przeciwnowotworowo przyspieszając apoptozę patogennych komórek.
Wzmocnienie układu odpornościowego
Chaga jest szczególnie ceniona za swoje właściwości immunomodulacyjne; zawiera polisacharydy, takie jak betaglukany, które aktywują makrofagi i inne komórki układu odpornościowego.
Polisacharydy zawarte w shiitake aktywują limfocyty T i makrofagi, kluczowe komórki odpowiedzi immunologicznej. Lentinan wykazuje działanie immunostymulujące, zwiększając aktywność komórek NK (natural killer). Grzyb ten wspomaga również produkcję interferonu, czyli białka, które odgrywa ważną rolę w walce z wirusami.
CBD (kannabidiol) może pośrednio wspierać układ odpornościowy poprzez modulację układu endokannabinoidowego, który odgrywa kluczową rolę w regulacji odpowiedzi immunologicznej.
Korzyści dla zdrowia skóry
Stosowanie grzybów chaga i shiitake w połączeniu z CBD może przynieść liczne korzyści również dla zdrowia skóry i włosów. Chaga, bogata w przeciwutleniacze, chroni skórę przed szkodliwym działaniem wolnych rodników i stresem oksydacyjnym, spowalniając procesy starzenia.
Z kolei shiitake, dzięki wysokiej zawartości witamin z grupy B i polifenoli, wspomaga regenerację skóry i poprawia jej barierę ochronną, a także pomaga w redukcji przebarwień i plam starczych, nadając skórze równomierny koloryt. Ponadto, wspiera wzrost włosów i ich zdrowie, poprawiając kondycję skóry głowy i wzmacniając cebulki włosowe.
CBD natomiast wspomaga odpowiednie nawilżenie skóry oraz działa przeciwzapalnie, co może wspomagać proces leczenia w przypadku chorób takich jak trądzik, łuszczyca czy AZS.
Redukcja ryzyka chorób sercowo-naczyniowych:
Chaga, shiitake oraz CBD mają korzystny wpływ na zdrowie serca i układu naczyniowego, zmniejszając ryzyko chorób sercowo-naczyniowych.
Związki zawarte w Chaga chronią naczynia krwionośne przed uszkodzeniami oksydacyjnymi i wspomagają ich elastyczność, zmniejszając ryzyko miażdżycy. Dodatkowo, chaga może obniżać poziom lipoproteiny LDL, co korzystnie wpływa na profil lipidowy.
Shiitake, dzięki składnikom aktywnym, również wspomaga obniżenie poziomu LDL i poprawia funkcjonowanie naczyń krwionośnych, co przyczynia się do poprawy krążenia i obniżenia ryzyka miażdżycy.
CBD, działając na układ endokannabinoidowy, pomaga w obniżeniu ciśnienia krwi, zwłaszcza w odpowiedzi na stres, a także wykazuje silne właściwości przeciwzapalne i przeciwutleniające, chroniąc naczynia krwionośne przed uszkodzeniami oksydacyjnymi.
Poprawa funkcjonowania układu hormonalnego:
Chaga działa jako adaptogen, pomagając organizmowi radzić sobie ze stresem, który może prowadzić do zaburzeń hormonalnych, w tym nadprodukcji kortyzolu. Badania sugerują, że chaga wspomaga regulację poziomu tego hormonu, redukując negatywne skutki przewlekłego stresu i przywracając równowagę hormonalną.
Shiitake, wspomaga zdrowie układu hormonalnego poprzez działanie przeciwzapalne i regulację metabolizmu.
CBD działając na układ endokannabinoidowy, reguluje produkcję hormonów, zwłaszcza kortyzolu, i może wpływać na równowagę hormonów płciowych, takich jak estrogen i testosteron.
Zwiększenie witalności:
Chaga, shiitake oraz CBD wykazują silne właściwości wspomagające witalność organizmu poprzez różne mechanizmy. Badania sugerują, że chaga poprawia funkcjonowanie wątroby, co wspomaga detoksykację organizmu i przyczynia się do lepszego samopoczucia.
Shiitake wspomaga metabolizm i produkcję energii, poprawiając ogólną sprawność fizyczną i redukując uczucie zmęczenia. Badania wskazują, że regularne spożywanie shiitake może poprawić poziom energii organizmu.
CBD wspomaga regenerację organizmu, zmniejsza zmęczenie i podnosi poziom energii, wspierając także lepszy przepływ krwi i dotlenienie tkanek.
Czy shiitake i chaga mogą wspierać mitochondria?
Shiitake oraz chaga dzięki swoim składnikom aktywnym mogą wspomagać działanie mitochondriów poprzez:
- Działanie przeciwutleniające
Shiitake zawiera ergotioneinę, naturalny przeciwutleniacz, który przenika do mitochondriów, chroniąc ich błony i DNA przed uszkodzeniem wywołanym reaktywnymi formami tlenu (ROS).
Polisacharydy, w tym lentinan, będące składnikiem shiitake redukują stres oksydacyjny i zwiększają aktywność enzymów mitochondrialnych odpowiedzialnych za metabolizm energetyczny.
Chaga zawiera silne przeciwutleniacze, takie jak polifenole, melaninę i triterpeny, które chronią mitochondria przed uszkodzeniami oksydacyjnymi i poprawiają integralność mitochondrialnego DNA (mtDNA).
Melanina z chagi, działa jak silny antyoksydant, wykazuje właściwości ochronne, absorbując wolne rodniki i zapobiegając uszkodzeniom mitochondriów.
- Regulację metabolizmu energetycznego
Badania pokazują, że ekstrakty z shiitake wspierają biogenezę mitochondriów (proces powstawania nowych mitochondriów) oraz poprawiają produkcję ATP (nośniku energii) poprzez regulację cyklu Krebsa.
Polisacharydy z chagi mogą wspierać aktywność enzymów cyklu Krebsa, co prowadzi do poprawy produkcji ATP i zwiększenia wydolności mitochondriów.
- Działanie przeciwzapalne
Lentinan zmniejsza poziomy markerów zapalnych (np. TNF-α, IL-6), natomiast chaga zmniejsza poziomy prozapalnych cytokin, takich jak IL-1β i TNF-α, co chroni mitochondria przed skutkami przewlekłego stanu zapalnego.
- Regulację apoptozy
Ekstrakty z chagi wpływają na szlaki sygnałowe zależne od mitochondriów modulując proces apoptozy (śmierci komórkowej). W badaniach wykazano, że chaga może wspierać apoptozę w komórkach nowotworowych, jednocześnie chroniąc zdrowe komórki.
Grzyby lecznicze są nie tylko doskonałym źródłem wartości odżywczych, ale także potężnym narzędziem w walce z wieloma chorobami i poprawianiu swojego samopoczucia. Ich niezwykłe właściwości sprawiają, że mogą być stosowane jako wsparcie w różnych terapiach oraz jako uzupełnienie codziennej diety np. o suplementy.
Współczesne badania potwierdzają, że regularne spożywanie grzybów medycznych przynosi liczne korzyści zdrowotne, takie jak np. wzmocnienie odporności, wygaszanie stanów zapalnych w organizmie, polepszenie samopoczucia, poprawa profilu lipidowego, redukcja ryzyka chorób sercowo-naczyniowych, większa odporność na stres oraz wsparcie terapii przeciwnowotworowych. Połączenie z konopią siewną to dodatkowy atut, który pozwala zmaksymalizować efekty oraz jeszcze lepiej zadbać o mitochondria, które stanowią podstawę funkcjonowania ludzkiego ciała.
BIBLIOGRAFIA:
- Burgaz, S., et al. (2020). „The role of cannabinoids in oxidative stress and mitochondrial function.”
- Chaturvedi, V.K., Agarwal, S., Gupta, K.K., Ramteke, P.W., Singh, M.P. (2018). Medicinal mushroom: boon for therapeutic applications.
- Chen, A.W., and Miles, P.G. (1996). Biomedical research and the application of mushroom nutraceuticals from Ganoderma lucidum.
- Elkhateeb, W.A. (2020). What medicinal mushroom can do?
- Elkhateeb, W.A., Daba, G.M., Thomas, P.W., Wen, T.C. (2019). Medicinal mushrooms as a new source of natural therapeutic bioactive compounds.
- Golak-Siwulska, I., Kałużewicz, A., Spiżewski, T., Sobieralski, K. (2018). Zawartość związków biologicznie aktywnych w grzybach jadalnych dziko rosnących
- Hao, E., et al. (2015). „Cannabidiol protects against oxidative stress and inflammation in a rat model of diabetes.”
- Iuvone, T., et al. (2009). „Cannabidiol: A promising drug for neurodegenerative disorders?”
- Kim, H., Koh, S.H., Kim, S., & Kim, K. (2019). Protective effects of Inonotus obliquus against oxidative stress-induced neurodegeneration.
- Morales, P., et al. (2017). „Mitochondrial targets of cannabinoids: Implications for neuroprotection and disease.”
- Perevedentseva, L. (2013). Use of wild-growing mushrooms for therapeutic purposes in the perm territory, Russia.
- Rahi, D., and Malik, D. (2016). Diversity of mushrooms and their metabolites of nutraceutical and therapeutic significance.
- Sultan, S.R., et al. (2022). „The impact of CBD on mitochondrial function in chronic inflammation and neurodegeneration.” Frontiers in Pharmacology, 13, 841762.
- Szczepkowski, A., Piętka, J., Grzywacz, A. (2013). Biology and medicinal properties of the chaga mushroom Inonotus obliquus.
- Venturella, G., Ferraro, V., Cirlincione, F., Gargano, M.L. (2021). Medicinal Mushrooms: Bioactive Compounds, Use, and Clinical Trials.
- Zhang, J., Wang, F., Jiang, Y., & Liu, S. (2015). „Polysaccharides from Inonotus obliquus ameliorate oxidative stress and mitochondria dysfunction in a diabetic rat model.”
- Zorov, D.B., et al. (2014). „Mitochondrial reactive oxygen species (ROS) and their role in cell survival.”